چکیده
این تحقیق با هدف بررسی عوامل موثر بر شکل گیری هویت اجتماعی دانش آموزان متوسطه شهر نیشابور از سه بعد دینی ، خانوادگی و ملی شکل گرفته است. فرضیات اصلی این تحقیق عبارتند از : جنس، پایگاه اقتصادی – اجتماعی ، میزان رضایت از خود ، درونی شدن ارزشها ، هماهنگی ارزشهای گروهی ، تایید دیگران که بر هویت اجتماعی دانش آموزان موثر می باشند .
این تحقیق به شیوه پیمایشی انجام شده و از تکنیک پرسشنامه برای جمع آوری داده ها استفاده شده است . جامعه آماری تمام دانش آموزان پایه اول و دوم و سوم متوسطه نیشابور (15336 نفر) می باشند . حجم نمونه 375 نفر شد که 190 نفر دانش آموز پسر و 185 نفر دانش آموز دختر را در بر می گیرد . شیوه نمونه گیری قشر بندی است که نمونه ها از رشته های عمومی ، انسانی ، تجربی ، ریاضی ، فنی و حرفه ای و کار و دانش به تفکیک جنس و پایه تحصیلی به صورت تصادفی انتخاب شده است . تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از t-test و ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل چند متغیری (رگرسیون چندگانه) و تحلیل مسیر صورت گرفته است .
نتایج تحقیق نشان داد که بین متغیرهای مستقل (میزان رضایت از خود ، درونی شدن ارزشها، هماهنگی ارزشهای گروهی و تایید دیگران ) با متغیر وابسته هویت اجتماعی و سه بعد آن (ملی ، دینی، خانوادگی) رابطه معنا دار مثبت وجود داشت . یعنی با افزایش متغیرهای مستقل متغیر وابسته هم افزایش می یابد . و بین متغیر پایگاه اقتصادی- اجتماعی با هویت اجتماعی رابطه معناداری وجود نداشت . ولی با بعد ملی رابطه معنا دار و معکوس و با بعد خانوادگی رابطه معنادار و مثبت وجود داشت . یعنی هر چه پایگاه اقتصادی – اجتماعی والدین بالاتر باشد ، هویت ملی آنان ضعیف تر و هویت خانوادگی آنها ، قوی تر می شود . بین متغیر جنس با هویت اجتماعی رابطه معنادار وجود نداشت ولی با بعد دینی رابطه معنا دار وجود داشت . بدین معنا که : دختران هویت دینی قوی تری نسبت به پسران داشتند .
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده ……………………………………………………………….. 1
فصل اول : طرح تحقیق
1-1 مقدمه …………………………………………………………… 3
2-1 موضوع تحقیق ………………………………………………. 3
3-1 بیان مساله…………………………………………………… 4
4-1 اهمیت و ضرورت تحقیق ……………………………………. 4
5-1 اهداف تحقیق …………………………………………………. 5
6-1 محدود زمانی و مکانی تحقیق………………………………. 5
7-1پیشینه تحقیق…………………………………………………. 5
1-7-1 تحقیقات داخلی ……………………………………………. 5
2-7-1تحقیقات خارجی ……………………………………………… 8
3-7-1 جمع بندی نتایج تحقیقات ………………………………………. 10
8-1 تعاریف مربوط به هویت………………………………………………. 11
9-1 موانع و تنگناهای تحقیق …………………………………………….. 14
فصل دوم : مبانی و چارچوب نظری ………………………………………….. 16
1-2 مقدمه ………………………………………………………………………. 17
2-2 مباحث نظری …………………………………………………… 17
1-2-2 دورکیم ……………………………………………………………. 17
2-2-2 پارسونز ………………………………………………………………… 18
3-2-2 ماکس وبر …………………………………………………………..20
4-2-2 کنش متقابل نمادی………………………………………………. 22
5-2-2 کولی ………………………………………………………….. 23
6-2-2 مید ………………………………………………….. 24
7-2-2 گافمن……………………………………………… 26
8-2-2 نظریه هویت (بورک) ……………………………. 27
عنوان صفحه
3-2 چارچوب نظری مورد استفاده تحقیق …………………………….. 30
4-2 پرسشهای تحقیق …………………………………………. 31
5-2 فرضیات تحقیق ……………………………………………………. 31
6-2 الگوی نظری و تحلیلی تحقیق……………………………………….. 32
فصل سوم : روش تحقیق …………………………………………….. 34
1-3 مقدمه ………………………………………………………………. 35
2-3 نوع تحقیق………………………………………………………35
3-3 تعریف نظری وعملی متغیرهای تحقیق……………………….. 35
1-3-3 تعریف نظری متغیرهای تحقیق ………………………………………. 35
2-3-3 تعریف عملی متغیرهای تحقیق…………………………………… 38
4-3 متغیرهای مستقل و وابسته ……………………………………….. 42
5-3 شاخص سازی متغیر های تحقیق ……………………………….. 43
1-5-3 شاخص سازی متغیرهای مستقل ……………………………… 43
2-5-3 شاخص سازی متغیرهای وابسته …………………………………. 45
6-3 قابلیت اعتماد شاخص ها (الفای کرانباخ) ……………………………… 46
7-3 اعتبار تحقیق ………………………………………………… 47
8-3 جامعه آماری……………………………………………………… 47
9-3 تعیین حجم نمونه و شیوه نمونه گیری…………………………….. 48
1-9-3 تعیین حجم نمونه ……………………………………………….48
2-9-3 شیوه نمونه گیری ……………………………………..49
10-3 واحد تحلیل…………………………………….50
11-3 تکنیک ها و ابزارهای جمع آوری داده ها و اطلاعات ……………. 50
12-3 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات………………………. 50
فصل چهارم : یافته ها و دستاوردهای تحقیق………………. 51
1-4 مقدمه…………………………………… 52
2-4 توصیف دستاوردهای تحقیق …………52
1-2-4 بررسی مشخصات پاسخگویان بر اساس جنس ……….52
عنوان صفحه
2-2-4 بررسی مشخصات پاسخگویان بر اساس پایه تحصیلی …….. 53
3-2-4 بررسی مشخصات پاسخگویان بر اساس رشته تحصیلی……..53
4-2-4 بررسی مشخصات پاسخگویان بر اساس تحصیلات پدر………. 54
5-2-4 بررسی مشخصات پاسخگویان بر اساس تحصیلات مادر………..54
6-2-4 بررسی مشخصات پاسخگویان بر اساس در آمد ماهانه خانواده……….. 55
7-2-4 بررسی میزان رضایت از خود دانش آموزان ………. 57
8-2-4 بررسی میزان تایید دیگران …………………………….. 58
9-2-4 بررسی میزان درونی کردن ارزشها …………………. 59
10-2-4 بررسی میزان هماهنگی ارزشهای گروهی ……………. 60
11-2-4 بررسی میزان پایگاه اقتصادی – اجتماعی دانش آموزان ……………….. 61
12-2-4 بررسی میزان هویت دینی دانش آموزان ……………. 62
13-2-4 بررسی میزان هویت خانوادگی دانش آموزان …………………… 63
14-2-4 بررسی میزان هویت ملی دانش آموزان ……………………… 64
15-2-4 بررسی میزان هویت اجتماعی دانش آموزان …………………. 65
فصل پنجم : تحلیل و تبیین دستاوردهای تحقیق……………………….. 66
1-5 مقدمه……………………………….. 67
2-5 آزمون فرضیات………………………. 67
1-2-5 آزمون فرضیه 1: بررسی رابطه بین «جنس» و «هویت اجتماعی» دانش آموزان ………… 67
1-1-2-5 آزمون فرضیه 1/1 : بررسی رابطه بین «جنس» و «هویت دینی» دانش آموزان ……….. 68
2-1-2-5آزمون فرضیه 2/1 : بررسی رابطه بین «جنس» و «هویت خانوادگی» دانش آموزان……. 68
3-1-2-5 آزمون فرضیه 3/1 : بررسی رابطه بین «جنس» و «هویت ملی» دانش آموزان ….. 69
2-2-5آزمون فرضیه 2 : بررسی رابطه بین «پایگاه اقتصادی – اجتماعی» و« هویت اجتماعی»…. 69
1-2-2-5 آزمون فرضیه 1/2 : بررسی رابطه بین پایگاه «اقتصادی- اجتماعی» و «هویت دینی» …. 70
2-2-2-5 آزمون فرضیه 2/2 : بررسی رابطه بین پایگاه «اقتصادی- اجتماعی» و «هویت خانوادگی» … 70
3-2-2-5 آزمون فرضیه 3/2 : بررسی رابطه بین پایگاه «اقتصادی- اجتماعی» و «هویت ملی» …..71
3-2-5 آزمون فرضیه 3: بررسی رابطه بین «رضایت از خود» و «هویت اجتماعی» ……71
1-3-2-5 آزمون فرضیه 1/3 : بررسی رابطه بین «رضایت از خود» و «هویت دینی» ….. 71
عنوان صفحه
2-3-2-5 آزمون فرضیه 2/3 : بررسی رابطه بین «رضایت از خود» و «هویت خانوادگی»….. 72
3-3-2-5 آزمون فرضیه 3/3: بررسی رابطه بین «رضایت از خود» و «هویت ملی»………… 72
4-2-5 آزمون فرضیه 4 :بررسی رابطه بین «تایید دیگران» و «هویت اجتماعی»……………. 73
1-4-2-5 آزمون فرضیه 1/4: بررسی رابطه بین «تایید دیگران» و «هویت دینی» ……………… 73
2-4-2-5 آزمون فرضیه 2/4 :بررسی رابطه بین «تایید دیگران» و «هویت ملی» ……………….. 74
3-4-2-5 آزمون فرضیه 3/4 :بررسی رابطه بین «تایید دیگران» و «هویت ملی» ………………… 74
5-2-5 آزمون فرضیه 5 :بررسی رابطه بین «درونی کردن ارزشها» و «هویت اجتماعی» …………74
1-5-2-5 آزمون فرضیه 1/5 :بررسی رابطه بین «درونی کردن ارزشها» و «هویت دینی» ………..75
2-5-2-5 آزمون فرضیه 2/5: بررسی رابطه بین «درونی کردن ارزشها» و «هویت خانوادگی» ……….75
3-5-2-5 آزمون فرضیه 3/5 :بررسی رابطه بین «درونی کردن ارزشها» و «هویت ملی» …………..76
6-2-5 آزمون فرضیه 6 : بررسی رابطه بین «هماهنگی ارزشهای گروهی» و «هویت اجتماعی»…… 76
1-6-2-5 آزمون فرضیه 1/6: بررسی رابطه بین «هماهنگی ارزشهای گروهی» و «هویت دینی»…… 77
2-6-2-5 آزمون فرضیه 2/6 :بررسی رابطه بین «هماهنگی ارزشهای گروهی» و «هویت خانوادگی»..77
3-6-2-5 آزمون فرضیه 3/6 :بررسی رابطه بین «هماهنگی ارزشهای گروهی» و «هویت ملی»….. 78
3-5 تحلیل چند متغیری (رگرسیون چندگانه) ………. 78
1-3-5 تحلیل چند متغیری هویت دینی …………… 78
2-3-5 تحلیل چند متغیری هویت خانوادگی ………..80
3-3-5 تحلیل چند متغیری هویت ملی………………82
4-3-5 تحلیل چند متغیری هویت اجتماعی…………..84
4-5 تحليل مسير……………………..86
فصل ششم : نتیجه گیری و پیشنهادها ……….92
1-6 خلاصه تحقیق …………………93
2-6 جمع بندی و نتیجه گیری ………. 94
3-6 پیشنهادها………………….99
فهرست منابع و ماخذ …………102
پیوست
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول1-3 ميزان آلفاي كرانباخ ………. 47
جدول 2-3 ميزان دانش آموزان در حال تحصيل در مقطع متوسطه نيشابوربه تفكيك جنس ،
رشته و پايه تحصيلي…………………. 48
جدول 3-3 توزيع حجم نمونه به تفكيك پايه تحصيلي و جنس…….49
جدول 4-3 توزيع حجم نمونه به تفكيك جنس ، پايه و رشته تحصيلي…………..50
جدول 1-4 توزيع دانش آموزان بر حسب جنس ………………………….52
جدول 2-4 توزيع دانش آموزان بر حسب پايه تحصيلي …………………53
جدول 3-4 توزيع دانش آموزان بر حسب رشته تحصيلي……………….. 53
جدول 4-4 توزيع دانش آموزان بر حسب تحصيلات پدر………………….. 54
جدول 5-4 توزيع دانش آموزان بر حسب تحصيلات مادر……………………. 55
جدول 6-4 توزيع دانش آموزان بر حسب درآمد ماهيانه خانواده…………………56
جدول 7-4 توزيع دانش آموزان بر حسب ميزان رضايت از خود……………..57
جدول 8-4 توزيع دانش آموزان بر حسب مورد تاييد ديگران بودن………………..58
جدول 9-4 توزيع دانش آموزان بر حسب دروني كردن ارزشها ……………… 59
جدول10-4 توزيع دانش آموزان بر حسب هماهنگي ارزشهاي گروهي……………. 60
جدول11-4 توزيع دانش آموزان بر حسب پايگاه اقتصادي اجتماعي……61
جدول12-4 توزيع دانش آموزان بر حسب ميزان هويت ديني………………………62
جدول13-4 توزيع دانش آموزان بر حسب ميزان هويت خانوادگي………………. 63
جدول 14-4 توزيع دانش آموزان بر حسب ميزان هويت ملي……………………. 64
جدول15-4 توزيع دانش آموزان بر حسب ميز ان هويت اجتماعي…………………65
جدول 1-5 آزمون تفاوت ميانگين هويت اجتماعي بر حسب جنس…………….. 67
جدول 2-5 آزمون تفاوت ميانگين هويت ديني بر حسب جنس ………… 68
جدول 3-5 آزمون تفاوت ميانگين هويت خانوادگي بر حسب جنس……. 68
جدول 4-5 آزمون تفاوت ميانگين هويت ملي بر حسب جنس…..69
جدول 5-5 همبستگي پايگاه اقتصادي – اجتماعي با هويت اجتماعي….. 69
جدول 6-5 همبستگي پايگاه اقتصادي – اجتماعي با هويت ديني……. 70
عنوان صفحه
جدول 7-5 همبستگي پايگاه اقتصادي – اجتماعي با هويت خانوادگي….70
جدول 8-5 همبستگي پايگاه اقتصادي – اجتماعي با هويت ملي…….71
جدول 9-5 همبستگي رضايت فرد از خود با هويت اجتماعي……..71
جدول 10-5 همبستگي رضايت فرد از خود با هويت ديني…..72
جدول 11-5 همبستگي رضايت فرد از خود با هويت خانوادگي…..72
جدول 12-5 همبستگي رضايت فرد از خود با هويت ملي….. 73
جدول 13-5 همبستگي مورد تائيد ديگران بودن با هويت اجتماعي….73
جدول 14-5 همبستگي مورد تائيد ديگران بودن با هويت ديني…….73
جدول 15-5 همبستگي مورد تائيد ديگران بودن با هويت خانوادگي…… 74
جدول 16-5 همبستگي مورد تائيد ديگران بودن با هويت ملي…. 74
جدول 17-5 همبستگي دروني كردن ارزشها با هويت اجتماعي……… 75
جدول 18-5 همبستگي دروني كردن ارزشها با هويت ديني …. 75
جدول 19-5 همبستگي دروني كردن ارزشها با هويت خانوادگي…… 76
جدول 20-5 همبستگي دروني كردن ارزشها با هويت ملي…………….. 76
جدول 21-5 همبستگي هماهنگي ارزشهاي گروهي با هويت اجتماعي………..77
جدول 22-5 همبستگي هماهنگي ارزشهاي گروهي با هويت ديني……………… 77
جدول 23-5 همبستگي هماهنگي ارزشهاي گروهي با هويت خانوادگي……………………..78
جدول 24-5 همبستگي هماهنگي ارزشهاي گروهي با هويت ملي……………………….. 78
جدول 25-5 عناصر اصلي تحليل چندمتغيره به روش مرحله به مرحله براي پيش بيني هويت ديني.. 79
جدول 26-5 عناصر متغيرهاي درون معادله براي پيش بيني هويت ديني در مرحله سوم……..79
جدول 27-5 عناصر متغيرهاي خارج از معادله در مرحله سوم………………. 80
جدول 28-5 عناصر اصلي تحليل چندمتغيره به روش مرحله به مرحله براي پيش بيني
هويت خانوادگي ………………………………………….. 81
جدول 29-5 عناصر متغيرهاي درون معادله براي پيش بيني هويت خانوادگي در مرحله سوم…. 81
جدول 30-5 عناصر متغيرهاي خارج از معادله در مرحله سوم………. 82
جدول 31-5 عناصر اصلي تحليل چندمتغيره به روش مرحله به مرحله براي پيش بيني هويت ملي… 83
عنوان صفحه
جدول 32-5 عناصر متغيرهاي درون معادله براي پيش بيني هويت ملي در مرحله جدول سوم….83
جدول 33-5 عناصر متغيرهاي خارج از معادله در مرحله سوم………………….. 84
جدول 34-5 عناصر اصلي تحليل چندمتغيره به روش مرحله به مرحله براي پيش بيني
هويت اجتماعي……………………………………………………….. 85
جدول 35-5 عناصر متغيرهاي درون معادله براي پيش بيني هويت اجنماعي در مرحله چهارم…….. 85
جدول 36-5 عناصر متغيرهاي خارج از معادله در مرحله چهارم…………………………. 86
جدول 37-5 محاسبه اثر مستقيم و غير مستقيم عوامل موثر بر هويت ديني……………….. 88
جدول 38-5 محاسبه اثر مستقيم و غير مستقيم عوامل موثر بر هويت خانوادگي……………. 89
جدول 39-5 محاسبه اثر مستقيم و غير مستقيم عوامل موثر بر هويت ملي……………….90
جدول 40-5 محاسبه اثر مستقيم و غير مستقيم عوامل موثر بر هويت اجتماعي……… 91
فهرست اشكال
شكل 1-2 مدل نظام كنترل فرايند هويت ………………… 28
شكل 2-2 الگوي نظري و تحليلي تحقيق ………………….. 33
فهرست نمودارها
نمودار 1-2 رابطه چهار خرده نظام پارسونز (مدل سیبرنیتیک ) ………….20
نمودار 1-4 توزيع دانش آموزان بر حسب ميزان رضايت از خود…………….. 57
نمودار 2-4 توزيع دانش آموزان بر حسب مورد تائيد ديگران بودن……………….. 58
نمودار 3-4 توزيع دانش آموزان بر حسب دروني كردن ارزشها……………….. 59
نمودار 4-4 توزيع دانش آموزان بر حسب هماهنگي ارزشهاي گووهي…………… 60
نمودار 5-4 توزيع دانش آموزان بر حسب پايگاه اقتصادي – اجتماعي…………….. 61
نمودار 6-4 توزيع دانش آموزان بر حسب ميزان هويت ديني……………………… 62
نمودار 7-4 توزيع دانش آموزان بر حسب ميزان هويت خانوادگي…………………..63
نمودار 8-4 توزيع دانش آموزان بر حسب ميزان هويت ملي…………………………… 64
نمودار 9-4 توزيع دانش آموزان بر حسب ميزان هويت اجتماعي…………………… 65
نمودار1-5 تحليل مسير هويت………………………………………………. 87
جهت دانلود فایل کلیک کنید
پایان نامه بررسی رابطه سبکهای دلبستگی با هویت فردی در نوجوانان